Besinlerin de sizi güneşten koruyabileceğini biliyor muydunuz ?

ByDyt. Duygu İpekçi

Güneşten korunmak için güneşe maruziyeti sınırlamak, güneş kremi kullanmak ve uygun giysiler giymenin gerekliliğini biliyoruz. Ancak yeni araştırmalar, cildimizi yiyecek ve içeceklerle de koruyabileceğimizi gösteriyor. Karotenoidler, polifenoller, omega 3 ve bazı vitaminler, cildin UV ışınlarına karşı savunmasını güçlendirip iyileşme sürecini hızlandırıyor. Örneğin, kırmızı ve turuncu sebze-meyvelerdeki likopeni 10-12 hafta boyunca düzenli olarak alan kişilerin cilt kızarıklıklarının azaldığı gözlemlenmiş. Gelelim etki eden diğer besin gruplarına ve bu grupların kaynaklarına 

Likopen: kırmızı, sarı ve turuncu meyve ve sebzelerde bulunan bir pigmenttir. Domates, karpuz, pembe guava, kırmızı portakal, greyfurt, kuşburnu, havuç, dolmalık biber  gibi gıdalarda bolca bulunur. Araştırmalar, likopenin UV ışınlarına karşı cilt koruyucu etkileri olabileceğini göstermektedir. Likopenin vücut tarafından kullanımı, kaynatılmış kaynaklardan daha kolay sağlanır; bu nedenle, makarna sosu ve domates suyu, çiğ domateslere kıyasla daha fazla likopen içerir.

Çeşitli çalışmalar, günlük 10 ila 16 miligram likopen tüketiminin, takviye veya domates salçası ve zeytinyağı şeklinde alındığında güneş hasarına bağlı yaşlanma belirtlerinde azalmaya yardımcı olabileceğini öne sürüyor.

Astaksantin: somon, ıstakoz ve karides gibi birçok deniz hayvanının yanı sıra bazı bakteri ve alglerin renginden sorumlu kırmızı bir pigmenttir. Çalışmalar 4-16 hafta boyunca alınan 3-6 miligram alımın UV kaynaklı hasara karşı korunmasına yardımcı olduğunu bulmuştur.

C ve E vitamini: Çalışmalar bu vitaminlerin tek başına etkisinin anlamsız olduğunu ancak beraber tüketildiğinde cildin yanma oranını azalttabileceğini göstermiştir.

Omega 3 : günlük 4-5 g düzenli omega 3 alımının güneş yanığı oluşmadan UV ışığına maruziyet süresinin artığını göstermiş olsa da araştırmacılar bu denli yüksek dozun düzenli alımını riskli bulduklarını ve daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyduklarını belirtmişlerdir.

Polifenollar : Siyah ve yeşil çay, kırmızı şarap, kakao ve bitter çikolata, fasulye, kırmızı meyvelerde bulunur. Çalışmalar 12 hafta düzenli belli bir miktar tüketimden sonra güneş maruziyetinden daha az kızarıklık olduğu tespit etmişse de yapılan çalışma gruplarının dar olmasından daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Takviye düşünülüyorsa, dozların bazı durumlarda yüksek olduğu ve ilaçlarla etkileşime girebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu nedenle kullanılmadan önce bir hekime ve/veya beslenme uzmanına danışmanızı tavsiye ederiz. Ancak, cilt koruma konusunda daha kesin yöntemler, güneş ışınlarına maruziyeti sınırlamak ve güneş koruyucu krem ile koruyucu giysiler giymektir.

Konunun henüz yeni bir alan ve alanla ilgili daha fazla çalışmalara ihtiyaç olduğunu unutmayalım 🙂

 

Kaynaklar:

  • Groten K, et al. Tomato Phytonutrients Balance UV Response: Results from a Double-Blind, Randomized, Placebo-Controlled Study. Skin Pharmacol Physiol. 2019;32(2):101-108
  • Heinrich U, et al. Long-term ingestion of high flavanol cocoa provides photoprotection against UV-induced erythema and improves skin condition in women. J Nutr. 2006
    Ito N, et al. The Protective Role of Astaxanthin for UV-Induced Skin Deterioration in Healthy People-A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial. Nutrients. 2018
  • Heinrich U, et al. Green tea polyphenols provide photoprotection, increase microcirculation, and modulate skin properties of women. J Nutr. 2011
  • Farrar M, et al. A randomized controlled trial of green tea catechins in protection against ultraviolet radiation–induced cutaneous inflammation. Am. J. Clin. Nutr. 2015
  • Vitamin C and Skin Health. Oregon State University website. Accessed August 2, 2021.
    Vitamin C. National Institutes of Health Office of Dietary Supplements website. Accessed August 3, 2021.
    Vitamin E and Skin Health. Oregon State University website. Accessed August 2, 2021.
    Vitamin E. National Institutes of Health Office of Dietary Supplements website. Accessed August 3, 2021.
  • About The Buzz: Lycopene Promotes Healthy Skin. Fruits and Veggies for Better Health website. Accessed August 2, 2021.
  • Essential Fatty Acids and Skin Health. Oregon State University website. Accessed August 2, 2021.