Diyet Efsaneleri!
1.Karbonhidratlar şişmanlatır.
Size kilo aldıran şey karbonhidrat değil genel beslenme düzeninizde aldığınız ihtiyaçtan fazla kaloridir. Evet karbonhidratı kestiğinizde kilo verebilirsiniz, ancak bunun sebebi bir kalori açığı oluşturmanız yani genel olarak daha az yemenizdir. Toplumun genelinde karbonhidrata karşı bir önyargı olsa da kilo aldıran tek sorumlu karbonhidrat değildir. Unutmamak gerekir ki vücutta ihtiyaçtan fazla alınan her besin yağ olarak depolanır. Yani siz peynir yiyerek de kilo alabilirsiniz meyve yiyerek de…
Sağlıklı bir beslenme planlamasında her besin grubuna yer vardır çünkü her besin grubunun vücutta farklı bir işlevi vardır. Karbonhidratlar, vücudun temel enerji kaynağıdır. Ancak elbette karbonhidratın kaynağı da bir o kadar önemlidir.
Şeker, beyaz undan ürünler yerine lifi, vitamin ve mineral değeri yüksek olan tambuğday, çavdar unlu ürünlere, baklagillere, meyve ve sebzelere diyetinizde yer vermeye çalışın. Bu besinler gün içi ihtiyacınız olan enerjiyi vermekle birlikte içinde bulunan lifler sayesinde bağırsak sağlığınıza iyi gelir, vitamin ve mineralleri sayesinde genel iyilik durumunuzu destekler.
2.Öğün atlamak zayıflatır
Gerçek: Öğün atlamak veya geçiştirmek sık olarak karşılaştığım diyet
hatalarından aslında çünkü gün içinde öğün atladığınızda kan şekeri dengenizi bozuyorsunuz ve genellikle gece tatlı istekleri ile yüz yüze geliyorsunuz, eh biraz da stresli/ gergin bir gün veya sosyal bir ortamdaysanız bu isteklerle mücadele edemeyip normalde yiyebileceğinizden belki de çok daha fazlasını tüketebiliyorsunuz… Tabi hal böyle olunca gelen pişmanlık ve “bunu bile beceremedim” hissiyle sabah tekrar kendinizi kısıtlayarak bir diğer deyişle cezanladırarak tekrar öğün atlıyorsunuz ve gece yine benzer sonuçlar… Aslına bakarsanız bu durum oldukça tehlikeli çünkü uzun vadede bu davranışların pekişmesi yeme davranış bozukluğuna dahi sebep olabilir.
Bu nedenle öğün içerikleri kadar öğün saatleri de oldukça önemlidir. Elbette öğün saatleri ve miktarı kişinin ihtiyacına göre değişir, herkes 3 ana öğün ve ara öğün yapmak zorunda değil, burada önemli olan kişi özelinde kan şekerini dengesini sağlayabilecek bir öğün periyotlaması yapılmasıdır.
3.Diyet ürünlerini istediğim kadar tüketebilirim
Gerçek: Hiçbir besin yoktur ki sınırsız tüketebilelim.. Suyun bile fazlası zarardır. Unutmayın “toksik olan dozdur” yani burada size yarar sağlayan veya zarar veren şey besin değil besinin tüketim miktarıdır… Örneğin börek yiyerek kilo verebileceğiniz gibi galeta yiyerek kilo da alabilirsiniz… İhtiyaçtan fazla alınan her besinin yağ olarak depolandığını konuştuk, diyet ürünler için de aynısı geçerlidir 🙂
4.Akşam 8’den sonra yemek yenmez!
Gerçek: Beslenme çok kişiye özgü bir alandır, siz günü genel itibariyle çok aktif geçirmiyor ve uyku saatiniz akşam 10-11 ‘i geçmiyorsa evet 8’den sonra bir şey tüketme ihtiyacınız olmayabilir ama aktif bir yaşantınız var gününüz uzun ise elbette gece ihtiyacınıza göre ilave ara öğünler tüketebilir veya akşam yemeği saatinizi kaydırabilirsiniz. Kiloyu sadece akşam yediklerinizden almazsanız gün içinde toplam yedikleriniz önemlidir, gününüzü dengeli planlarsanız akşam yemeğinde de tercihlerinizi daha sağlıklı yapabilirsiniz… Ara öğünleri uykudan 2 saat önce; ana öğünleri ise 3-4 saat önce bitirmeniz yeterli olacaktır ve elbette geç saate kalacak öğünleri biraz daha hafif tercih etmek sindiriminizi kolaylaştıracaktır.
5.Sadece egzersiz yaparak zayıflayabilirim
Gerçek : Bu konuda beslenme camiasında bilinen çok güzel bir söz vardır “kötü bir diyeti koşarak geçemezsin”; egzersiz elbette genel sağlığın geliştirilmesinde, kas gelişimi ve yağ yakımında oldukça önemli bir bileşen ancak yakıt kaliteniz kötüyse egzersizden alacağınız randıman da düşecektir. Kas gelişimi, yağ yakımı ve sağlıklı bir vücut için ne tek başına beslenme ne de tek başına egzersiz yeterli değildir. İkisinin de hayat rutinine eklenmesi gerekir. Elbette bir anda ikisini de eklemek başta zorlayıcı olabilir bu nedenle adım adım gitmek çok daha erişilebilir olacaktır, örneğin önce beslenmeyi temel bir düzene oturtmak sonra egzersiz rutini oluşturmak gibi.
6.Kilo vermek için kalori saymak yeterlidir.
Gerçek: Kalori kadar kalorinin niteliği de önemlidir. Örneğin siz kilo vermek için 1500 kcal’lik bir diyet uyguluyorsunuz ve bir hamburger menü ve tatlı yediğinizde ortalama 1500 kcal almış oluyorsunuz o halde teknik olarak tüm gün sadece bu öğünü tüketirseniz yine de kilo verebilirsiniz. Evet bir süre kilo kaybı olabilir ama uzun vadede niteliksiz beslendiğiniz için yağlanmaya ve kas kaybı yaşamaya başlayacaksınız, yani daha çok “ay sen bir çökmüşsün” şeklinde bir kilo kaybı sağlamış olacaksınız ki bu aslında istemediğimiz sağlıksız bir kilo kaybıdır. Çünkü yağ- kas kompozisyonunun yanı sıra vitamin/minerallerin eksik alınmasından kaynaklı bağışıklık sisteminizin zayıflaması, saç dökülmeleri, tırnak kırılmaları ve halsizlik gibi daha birçok istemediğimiz durumla karşı karşıya kalma ihtimali oluşturacaksınız.
Sağlıklı beslenme kalori saymaktan çok daha öte, nitelikli beslenmektir aslında, bu sayede hayat kalitesini artırmak ve hastalıklardan olabildiğince uzaklaşabilmektir.
7.Detoks diyetleri vücudu toksinlerden arındırır.
Gerçek: Vücudun kendiliğinden sahip olduğu toksinleri temizleme sistemi vardır zaten (karaciğer ve böbrekler). Detoks diyetleri genellikle çok düşük kaloride kısıtlayıcı beslenme programlarıdır kısa vadede yüksek kilo kayıpları sağlasa da bu kayıplar çoğunlukla kastan ve sudandır. Uzun vadede sürdürülebilir değildir. Hatta “kısıtlayıcı” programların uzun vadede yeme davranış bozukluklarına neden olabileceği de bilinmektedir.